«Ֆիլմը, հանդիսատեսին հանձնելուց հետո, սկսում է ապրել իր կյանքով»

Մհեր Մկրտչյանի «Կյանք ու կռիվը» մեծ էկրան բարձրացավ 2016-ի սեպտեմբերին: Շատ արագ գրավեց հանրության ուշադրությունը: Արժևորվեց մասնագետների կողմից` ստանալով մի շարք մրցանակներ («Տարվա լավագույն ֆիլմ», «Լավագույն խաղարկային ֆիլմ» և այլն): Չխուսափեց նաև քննադատություններից: Վերջապես ունենք ֆիլմ, որի մասին խոսում են բոլորը: Քննարկումների լայն ալիք սկսվեց հատկապես համացանցային ցուցադրությունից հետո: Դիտումների քանակը աննախադեպ է: Կարծիքները` իրարամերժ:

Տարակարծությունների առիթ է տալիս հատկապես ֆիլմի գլխավոր հերոսի մահը: Կա տեսակետ, որ շեշտադրվում է պարտությունը: Շատերն էլ համոզված են, որ այլ վերջաբանի դեպքում ֆիլմը համոզիչ չէր լինի: Կարծում եմ` ոչ թե պարտության, այլ անձնազոհության տեսարանով է ավարտվում ֆիլմը` ամբողջացնելով գլխավոր հերոսի` Տիգրանի կերպարը (Սամվել Թադևոսյան): Առկախ մնացած հարցերի պատասխանը տալիս է ֆիլմի երկրորդ մասը` մեծ էկրան բարձրացած «Կյանք ու կռիվ-2»-ը: Անցած 25 տարիները ներկայացվել են առանց խնայելու իրականությունը, բայց և նուրբ հումորով: Վերջաբանն այստեղ անսպասելի է և լուսավոր: Հերոսը, տվյալ դեպքում` հատուկ ջոկատի հրամանատարը (Բաբկեն Չոբանյան), չի զոհվում: Ռեժիսորը կեսկատակ կեսլուրջ խոստովանում է` երկրորդ հերոսի մահը հանդիսատեսն արդեն ինձ չէր ների: Ֆիլմի պրոդյուսեր Կարեն Ղազարյանը հավելում է, որ մեր բանակի հավաքական կերպարը ներկայացնող հերոսը չէր կարող մահանալ: Նրա խոսքով` ֆիլմը նկարահանվել է Հայոց բանակի 25-ամյակի օրերին, կմեռնեն նրանք, ովքեր դեմ դուրս կգան մեր բանակին:

Որքա՞ն է համահունչ մեր իրականությանը այն, որ, ինչպես ֆիլմում է պատկերված, օլիգարխի միակ որդին ծառայում է ռազմադաշտի ամենավտանգավոր կետում: Մհեր Մկրտչյանն իրեն ուղղված լրագրողի այդ հարցին հարցով է պատասխանում` իսկ Դուք կուզենայի՞ք, որ գոնե մի այդպիսի օլիգարխ լիներ: Իբր և ռեժիսոր` շատ կուզեր, որ ֆիլմը դիտելուց հետո ինչ-որ մարդկանց մեջ ինչ-որ բաներ փոխվեր, մյուս կողմից նկատում է, որ ֆիլմը, հանդիսատեսին հանձնելուց հետո, սկսում է ապրել իր կյանքով, երբեք չես իմանա` կունենա՞ հաջողություն, թե՞ ոչ:

Ֆիլմում տեղ են գտել դրվագներ նաև ապրիլյան պատերազմից, սակայն Կարեն Ղազարյանն ընդգծում է, որ «Կյանք ու կռիվ-2-ը» ապրիլյան պատերազմի մասին չէ, այլ մեր հերոսների, մեր օրերի: Նրա խոսքով` ապրիլյան պատերազմը մի դրվագ է, որ տեղի է ունեցել մեր կյանքում, ու այդպիսի կտորներ, Աստված մի արասցե, կարող են էլի լինել: Ֆիլմը նկարահանվել է հայ հանդիսատեսի համար, սակայն ռեժիսորը չի բացառում, որ այն կարող է մասնակցել փառատոների ու մրցել նույն ժանրի ֆիլմերի հետ:
Ֆիլմի ռազմական տեսարաններն իրենց խորությամբ ու նրբություններով պատկերելու համար մեծապես օգնել են խորհրդատուները:

Երբ Մհեր Մկրտչյանի ֆիլմը հայտնվեց կինոշուկայում, խոսակցություններ կային, որ բազմասերիանոց է լինելու: Ֆիլմի երկրորդ մասը շատ սպասել չտվեց: «Այն շարունակություն կունենա՞, թե՞ ոչ» հարցը դեռևս որոշակի պատասխան չի ստանում: Փոխարենը հայտնի է, որ «Կյանք ու կռիվ» ֆիլմի սցենարի հիման վրա մայիսին «Զանգակը» լույս է ընծայելու համանուն վեպը, որի հեղինակը Գուրգեն Խանջյանն է: Թե սիրված ֆիլմը ինչ արձագանք կգտնի գրքի տեսքով, պարզ կլինի մոտ ապագայում:

«Կյանք ու կռիվ-2. 25 տարի անց» ֆիլմի դերասանական կազմը փոխված է: Դերերը կատարում են Բաբկեն Չոբանյանը, Շանթ Հովհաննիսյանը, Նարինե Գրիգորյանը, Անի Ղազարյանը, Արծրուն Չոբանյանը, Դիանա Մալենկոն, Դմիտրի Մարյանովը, Գագիկ Մադոյանը, Արմեն Մարգարյանը, Վարուժան Մարգարյանը: Բեմադրող օպերատորը` Վահագն Տեր-Հակոբյանն է, կոմպոզիտորներ՝ Արմեն Մարտիրոսյան, Անդրանիկ Բերբերյան: Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորն է Մհեր Մկրտչյանը:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հ. Գ.- Ֆիլմի հերոսներից մեկի` Բաբկեն Չոբանյանի հետ զրույցը` «Իրատեսի» առաջիկա համարներից մեկում:

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ